Ngày 12/11/2013, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố ban hành Quyết định số 6044/QĐ-UBND về ban hành Kế hoạch hỗ trợ người chưa thành niên vi phạm pháp luật dựa vào cộng đồng trên địa bàn quận 1 và quận Bình Thạnh giai đoạn  2013 - 2016, cụ thể như sau:

* Mục tiêu chung:

- Phát triển các dịch vụ hỗ trợ xử lý chuyển hướng, thay thế, giáo dục không giam giữ tại cộng đồng và tái hòa nhập cộng đồng cho người chưa thành niên vi phạm pháp luật.

- Tăng cường công tác phối hợp giữa các cơ quan tiến hành tố tụng để hướng dẫn, thực hiện và kiểm sát chặt chẽ việc thực hiện các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự đối với người chưa thành niên phạm tội, trong đó, chú trọng các vấn đề như: hạn chế việc lạm dụng biện pháp tạm giam đối với người chưa thành niên, thực hiện tốt việc phân loại người bị tạm giữ, tạm giam, người chấp hành hình phạt tù tránh tình trạng giam giữ chung người chưa thành niên và người thành niên.

- Nâng cao năng lực cho cán bộ tham gia thực hiện, xây dựng và hoàn thiện cơ chế phối hợp liên ngành và tăng cường sự ủng hộ, hỗ trợ của cộng đồng đối với việc áp dụng các biện pháp xử lý hành chính, xử lý hình sự và các biện pháp tư pháp tại địa phương, xử lý chuyển hướng, xử lý không giam giữ và tái hòa nhập cộng đồng đối với người chưa thành niên vi phạm pháp luật.

* Phạm vi thực hiện: chọn quận 1 và quận Bình Thạnh là 02 địa phương triển khai thực hiện thí điểm Kế hoạch hỗ trợ người chưa thành niên vi phạm pháp luật dựa vào cộng đồng giai đoạn 2013 - 2016.

* Đối tượng thực hiện:

a) Đối tượng hưởng lợi trực tiếp từ Kế hoạch là người chưa thành niên vi phạm pháp luật từ 12 đến dưới 18 tuổi, bao gồm:

- Người chưa thành niên có nguy cơ vi phạm pháp luật thuộc diện quản lý, giám sát của công an; trẻ em có cha mẹ vi phạm pháp luật, nghiện hút, đang bị giam giữ.

- Người chưa thành niên đang bị lập hồ sơ áp dụng biện pháp xử lý vi phạm hành chính giáo dục tại xã, phường, thị trấn hoặc đưa vào trường giáo dưỡng.

- Người chưa thành niên đang bị điều tra, truy tố, xét xử.

- Người chưa thành niên đang chấp hành biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng.

- Người chưa thành niên vừa chấp hành xong biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng hoặc hình phạt tù có thời hạn.

- Người chưa thành niên đang chấp hành các biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn; cải tạo không giam giữ hoặc đang chấp hành án treo.

- Người chưa thành niên được áp dụng biện pháp thay thế xử lý vi phạm hành chính quản lý tại gia đình hoặc được miễn trách nhiệm hình sự để giao cho gia đình giám sát, giáo dục theo quy định tại khoản 2 Điều 69 Bộ luật Hình sự.

b) Cán bộ Công an, điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán, luật sư, cán bộ ngành Tư pháp, Lao động - Thương binh và Xã hội, cán bộ các tổ chức đoàn thể và tình nguyện viên được hưởng lợi từ các hoạt động tập huấn, nâng cao năng lực và cha mẹ của người chưa thành niên vi phạm pháp luật được hưởng lợi từ các dịch vụ được cung cấp theo Kế hoạch.

* NỘI DUNG THỰC HIỆN

1. Tăng cường sự chỉ đạo, điều phối của Hệ thống bảo vệ trẻ em các cấp nhằm thúc đẩy xử lý chuyển hướng, xử lý không giam giữ, giáo dục tại xã, phường, thị trấn và tái hòa nhập cộng đồng cho người chưa thành niên vi phạm pháp luật.

2. Nâng cao năng lực chuyên môn về xử lý chuyển hướng, tái hòa nhập cộng đồng của cán bộ các cơ quan Công an, Viện Kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân và cán bộ ngành Lao động - Thương binh và Xã hội; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chuyên trách chăm sóc trẻ em, người chưa thành niên ở các phường và mạng lưới cộng tác viên theo hướng xác định rõ tiêu chuẩn, yêu cầu về kỹ năng để đảm nhiệm công tác này; đồng thời xây dựng chế độ đãi ngộ tương xứng với yêu cầu nhiệm vụ công tác và trình độ chuyên môn.

3. Lồng ghép việc nâng cao năng lực chuyên môn cán bộ của ngành Lao động - Thương binh và Xã hội, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội với việc phát triển nghề công tác xã hội và hệ thống bảo vệ trẻ em các cấp.

4. Tăng cường sự phối hợp giữa các ngành Lao động - Thương binh và Xã hội, Công an, Viện Kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân và các cơ quan, tổ chức có liên quan thông qua việc xây dựng quy chế phối hợp và các cuộc họp liên ngành để thúc đẩy việc xử lý chuyển hướng, xử lý không giam giữ và tái hòa nhập cộng đồng đối với người chưa thành niên vi phạm pháp luật.

5. Tăng cường sự tham gia của người chưa thành niên trong các hoạt động phòng ngừa, xử lý và tái hòa nhập cộng đồng cho người chưa thành niên vi phạm pháp luật. Thông tin tuyên truyền để giúp cho người chưa thành niên hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình, đặc biệt là trong trường hợp người chưa thành niên vi phạm pháp luật, đây là cơ sở vững chắc để họ tự bảo vệ quyền lợi của mình một cách tốt nhất và đồng thời tác động đảm bảo các cá nhân, cơ quan chức năng phải thực hiện đúng quy định pháp luật đối với người chưa thành niên.

6. Xây dựng và phát triển quan hệ phối hợp với các đoàn thể, tổ chức xã hội, tổ chức tín dụng và các doanh nghiệp trong việc cung cấp dịch vụ cho người chưa thành niên vi phạm pháp luật để bảo đảm quá trình phục hồi và tái hòa nhập cộng đồng thành công. Xây dựng và thực hiện các chương trình nhằm nâng cao nhận thức, kỹ năng và khuyến khích thái độ sống tích cực của người chưa thành niên vi phạm pháp luật.

7. Xây dựng và thực hiện các chương trình nâng cao kỹ năng làm cha mẹ và tăng cường tiếp cận của các gia đình tới các dịch vụ hỗ trợ. Nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của gia đình, nhà trường và các đoàn thể trong việc hỗ trợ người chưa thành niên vi phạm.

Nguyên Ngân