Ngày 04/8/2015 UBND Thành phố ban hành Quyết định số 3841/QĐ-UBND Ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện phong trào “Tình nguyện viên giúp đỡ người nghiện ma túy cai nghiện và hòa nhập cộng đồng” trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, cụ thể như sau:

1. Mục đích:

- Phát huy vai trò, trách nhiệm của thành viên Đội công tác xã hội tình nguyện phường, xã, thị trấn (sau đây gọi tắt là tình nguyện viên) trong việc vận động, giúp đỡ người nghiện ma túy cư trú tại địa phương tự giác khai báo và lựa chọn các hình thức cai nghiện tự nguyện tại gia đình, tại cộng đồng; quản lý, hỗ trợ, giúp đỡ người sau cai nghiện ma túy hoàn thành tốt việc quản lý sau cai nghiện tại nơi cư trú, từng bước hòa nhập cộng đồng một cách thiết thực, hiệu quả.

- Mỗi tình nguyện viên tiếp nhận, vận động, giúp đỡ ít nhất một người nghiện ma túy cư trú tại địa phương tự giác khai báo và lựa chọn các hình thức cai nghiện tự nguyện tại gia đình, tại cộng đồng hoặc quản lý, hỗ trợ, giúp đỡ một người sau cai nghiện hoàn thành chương trình quản lý sau cai nghiện tại nơi cư trú, hòa nhập cộng đồng.

- Thông qua việc thực hiện phong trào, Đội công tác xã hội tình nguyện phường, xã, thị trấn vận động các tổ chức đoàn thể xã hội và người dân tích cực tham gia giúp đỡ người nghiện ma túy, người sau cai nghiện ma túy hòa nhập cộng đồng, góp phần giữ vững địa bàn trong sạch, lành mạnh không có tệ nạn ma túy, mại dâm.

2. Yêu cầu:

- Công tác quản lý, hỗ trợ, giúp đỡ người nghiện ma túy và người sau cai nghiện ma túy của tình nguyện viên được thực hiện theo sự phân công của Đội công tác xã hội tình nguyện phường, xã, thị trấn, sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và gắn với phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, công tác xây dựng xã, phường, thị trấn lành mạnh không có tệ nạn ma túy, mại dâm.

- Tình nguyện viên thực hiện nhiệm vụ này cùng với các nhiệm vụ khác đã được Đội công tác xã hội tình nguyện phân công theo quy định và phải báo cáo với Đội trưởng Đội công tác xã hội tình nguyện về kế hoạch giúp đỡ người nghiện ma túy hoặc người sau cai nghiện ma túy được phân công theo từng tháng, quý, năm.

3. Thực hiện công tác tuyên truyền, vận động ở cộng đồng:

Tuyên truyền để người dân ở địa phương hiểu rõ về nghiện ma túy là một căn bệnh mãn tính về não bộ nhưng có thể phòng ngừa và điều trị được, từ đó không kỳ thị, phân biệt đối xử, tích cực tham gia giúp đỡ người nghiện ma túy cai nghiện bằng nhiều biện pháp, hình thức tùy theo điều kiện, khả năng của mỗi người.

4. Tiếp cận, vận động, khuyến khích, tạo cơ hội cho người nghiện ma túy tham gia các chương trình điều trị và cai nghiện ma túy:

- Tình nguyện viên tiếp cận người nghiện và gia đình của họ để tìm hiểu quá trình sử dụng ma túy (thời gian, loại ma túy sử dụng, các biện pháp, hình thức cai nghiện đã thực hiện); điều kiện, hoàn cảnh gia đình; nguyện vọng về cai nghiện; thông tin, tư vấn đầy đủ về tác hại của việc nghiện ma túy; về sự cần thiết cai nghiện, quy trình cai nghiện và phác đồ điều trị nghiện, những tấm gương cai nghiện thành công.

- Vận động và tạo điều kiện giúp đỡ người nghiện ma túy và gia đình họ lựa chọn hình thức điều trị, cai nghiện phù hợp với bản thân và gia đình họ (cai nghiện tại gia đình, tại cộng đồng; cai nghiện tự nguyện tại Trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục - Lao động xã hội, Trung tâm cai nghiện ma túy tư nhân đã được Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cấp phép hoạt động; điều trị thay thế bằng Methadone...).

- Đối với các địa bàn chưa phát hiện người nghiện ma túy, tình nguyện viên tiếp cận người có nguy cơ cao (người có hoàn cảnh khó khăn, người không có việc làm hoặc có việc làm nhưng không ổn định....) để tuyên truyền, giúp đỡ, hỗ trợ họ phòng ngừa việc sử dụng trái phép chất ma túy.

5. Hỗ trợ, giúp đỡ người sau cai nghiện hòa nhập cộng đồng:

- Thường xuyên thăm hỏi, động viên để kịp thời nắm bắt tâm tư, tình cảm của người sau cai nghiện và tư vấn, hỗ trợ kịp thời nhằm tránh nguy cơ tái nghiện, huy động sự tham gia giúp đỡ của gia đình, người thân; tư vấn, hướng dẫn phương pháp, kỹ thuật làm ăn, quản lý kinh tế.

- Phối hợp với chính quyền địa phương, các tổ chức đoàn thể, cơ sở sản xuất trên địa bàn giới thiệu, giúp đỡ người sau cai nghiện có việc làm ổn định, hòa nhập cộng đồng. Chủ động đề xuất với chính quyền địa phương tạo điều kiện cho họ tiếp cận với các dịch vụ dạy nghề, truyền nghề, tạo việc làm của các cơ sở dạy nghề tư nhân đóng trên địa bàn; tiếp cận với các chương trình dạy nghề, vay vốn ưu đãi của nhà nước và của các tổ chức đoàn thể: Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên, Hội Nông dân, Hội Chữ Thập đỏ... để họ vay vốn tự tạo việc làm ổn định cuộc sống.

- Đề xuất với chính quyền địa phương tạo điều kiện cho nhóm, cá nhân người sau cai nghiện tham gia hoặc đảm nhận công việc, phần việc, công trình phù hợp với khả năng để có thu nhập; bố trí địa điểm có thể kinh doanh, làm dịch vụ nhỏ để người sau cai nghiện có thể kinh doanh, sản xuất tạo thu nhập ổn định cuộc sống.

6. Vận động người đang cai nghiện ma túy tại gia đình, tại cộng đồng và người sau cai nghiện ma túy tại nơi cư trú tham gia các hoạt động tại cộng đồng:

- Tổ chức và vận động người đang cai nghiện ma túy tại gia đình, tại cộng đồng và người sau cai nghiện ma túy tại nơi cư trú tham gia các hoạt động vui chơi, văn hóa, thể thao, giải trí lành mạnh, các câu lạc bộ của các đoàn thể, câu lạc bộ đồng đẳng.

- Thường xuyên nhận xét, đánh giá sự chuyển biến của người sau cai nghiện. Giới thiệu những người sau cai nghiện được giúp đỡ có tiến bộ để chính quyền, đoàn thể xem xét, tham gia làm tuyên truyền viên, cộng tác viên, tình nguyện viên.

7. Phối hợp trong công tác quản lý địa bàn:

Nắm vững tình hình an ninh trật tự của địa phương, tăng cường phối hợp với lực lượng chức năng tuần tra, chốt chặn, kiên quyết không để xảy ra tệ nạn ma túy nhằm tích cực góp phần chuyển hóa mạnh địa bàn không có tệ nạn ma túy, mại dâm; kịp thời phát hiện và báo cáo với các cơ quan chức năng có biện pháp ngăn chặn, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến tội phạm, tệ nạn ma túy, mại dâm trên địa bàn. 

Trần Phát